نسبت تغییر و تحول در مدیریت و علوم انسانی
مهدی معافی
کارگروه مدیریت با دو دغدغه‌ی مرتبط به یکدیگر پا به عرصه‌ی فعالیت گذاشت. یکی ناکارامدی مدیریت در ایران و ارائه‌‌ی طرح‌های کارامدسازی ذیل برخی افق‌های خاص توسعه و دولت‌داری و حکومت بر اجتماع (یا انتظام اجتماعی) مثل نئولیبرالیسم و دوم یافتن جایگاه حوزه‌ی مطالعات یا رشته‌ی مدیریت در میان علوم انسانی و چگونگی حضور و جایگاه آن در مسئله‌ی تحول در علوم انسانی.
چالش ما با بوروکراسی چیست؟ آیا بوروکراسی ناب وبری در
کشور ما محقق شده است و ناکارامدی آن به دلیل عدم رعایت تمامی اصول بوروکراسی است؟
یا اساسا در بوم کشور ما امکان اجرای بوروکراسی وجود ندارد؟ عده‌ای بر این باورند که بوروکراسی اساسا در
جامعه‌ی ما
محقق نشده است، چرا که بوروکراسی قرین با توسعه‌یافتگی است. بوروکراسی به همراه تکنولوژی،
عقلانیت ابزاری و ... لوازم تحقق توسعه هستند. از این منظر در جامعه‌ی توسعه‌نیافته، بوروکراسی ناب محقق نمی‌شود. در چنین تحلیلی ساخت بوروکراسی خوب
به مسائل و تحولات دیگر اجتماعی پیوند می‌خورد. در مقابل عده‌ای تحقق تام و کامل بوروکراسی مبتنی بر
عقلانیت ابزاری را در جامعه‌ی ما ناممکن می‌دانند، چرا که آن را در تعارض با بافت
فرهنگی-تاریخی و سنت فکری-فلسفی ایرانی-اسلامی می‌دانند. از این‌رو، این‌ها در جستجوی «بوروکراسی بومی» هستند.
تأملی درباره وضعیت سیاست‌گذاری در ایران
حیثیت و قابلیت های مباحث مدیریت
محمد بلوریان
بهتر است ابتدا مختصر، از چیزی که به‌عنوان رژیم حقیقت و موضع مقابل آن تصور میکنم، مطرح نمایم تا نهایتاً بتوانم وضعیت کنونی ایران را در این میان بازیابم. و از این طرح موضوع به مباحث جلسه از حیثیت وجه مدیریت جامعه توجه و تذکر دهیم. و البته شاید قابلیتهای ضروری بیشتری هم تحت طرح بحث در خود مدیریت (به معنایی که توضیح خواهم داد) منکشف گردد.
1. وضعیت ما و حقیقت
در معنای فوکویی از حقیقتمندی، تاریخ حقیقت را نباید با تاریخ امر درست اشتباه گرفت، تاریخ حقیقت به معنی توصیف نظام‌های جزیره‌ای و مستقل حقیقت نیست. تاریخ حقیقت یا تأسیس رژیم‌های حقیقتمندی یا به عبارتی تأسیس حق ویژه حقیقت، یک وضعیت اجتماعی و تجلی روابط قانون و درستی و نادرستی در گفتمان است. درواقع رژیم حقیقت قانون حقیقت نیست، بلکه مجموعه مقرراتی است که تشخیص گزاره‌های درست یا غلط در گفتمانی معین را امکان‌پذیر می‌کند. تاریخ حقیقت یا پیدایش رژیم حقیقت، را فوکو عصر سیاست مینامد و توضیح می‌دهد که «سیاست و اقتصاد اموری موجود، یا خطا، یا توهم، یا ایدئولوژی نیستند. آن‌ها اموری‌اند که وجود ندارند و بااین‌حال در واقعیت نگاشته شده و زیر نفوذ رژیمی از حقیقت‌اند که درست و غلط را متمایز می‌سازد.» اما در مقابل این رژیم حقیقت چیست؟
مدیریت دولتی نوین و مسائل مدیریت دولتی در ایران
مهدی معافی
طرح مسئله:
v رویکرد غالب در اصلاحات اداری و مدیریتی در ایران در طی 2 دهه‌ی اخیر، اصلاحات برآمده از رویکرد مدیریت دولتی نوین بوده است، یعنی: تمرکززدایی، مقررات‌زدایی، کوچک‌سازی، برون‌سپاری، بوروکراسی‌زدایی، خصوصی‌سازی و به‌صرفه‌سازی اقتصادی فعالیت‌ها. به‌لحاظ تاریخی ظهور این اصلاحات اداری مصادف است با بحران‌های ناشی از دولت های رفاهی بزرگ، بحران دخالت بیش از حد دولت در زندگی و مناسبات مردم. اما در جهان سوم مصادف است با ناکامی تعداد کثیری از دولت‌ها با بوروکراسی‌های بزرگ و گسترش‌یافته برای توسعه، در نیل به وضعیت توسعه‌یافتگی.
مسئله‌ی مدیریت چیست؟
مهدی معافی
اکنون ما در ایران سال‌هاست که رشته‌ی مدیریت را آموزش می‌دهیم، برای مدیران دولتی هم موسسه‌ای تشکیل دادیم و آن‌ها را که درگیر عمل اداره بودند را نیز از آموزش‌ها و نظریه‌های آکادمیک بهره‌مند ساختیم. اما هنوز چرخ سازمان‌های ما به‌خوبی نمی‌چرخد، خدمات به‌صورت ناکارامد ارائه می‌شوند و حکومت در مجموع نمی‌تواند کارهای خود را به‌خوبی به پیش ببرد. دستگاه‌های دولتی ما ناکارامد هستند، سازمان‌ها و شرکت‌های خصوصی ما هم هنوز نمی‌توانند بسیاری از پروژه‌های بزرگ ملی و کارهای پیچیده را انجام دهند و در تولید بسیاری از محصولات صنعتی و نیازهای کشور و حتی انجام کارهای خدماتی ناتوانند؛ در حالی‌که رقبای چینی و غربی آن‌ها بسیاری از این کارها را در کشور به‌عهده می‌گیرند؛ برخی از این کارها فناوری خاصی نمی‌خواهد، فروشگاه‌های بزرگ زنجیره‌ای، مجتمع‌های رفاهی و ...، اما عجیب است که ما از انجام چنین کارهایی هم عاجزیم.
